Ook het Fontys Expertisecentrum Circulaire Transitie denkt mee.
Fontys Expertisecentrum Circulaire Transitie
(Yvonne van Lith, maart 2021)
Het zal niemand ontgaan dat er tegenwoordig steeds meer zonnepanelen op daken worden geïnstalleerd. Maar er is ook een ontwikkeling op het gebied van zonne-energie die in het gebouw geïntegreerd wordt. Dit heet Building Integrated PhotoVoltaics (afkorting : BIPV). Denk hierbij aan dakpannen die, naast hun functie als bouwmateriaal, ook energie opwekken uit zonlicht. Een dak dat niet alleen water tegenhoudt en isolerend werkt, maar ook energie opwekt. Naast het feit dat het mooier is, is ook het nauwelijks duurder. In een groot project onder penvoering van BIPV NL gaan daarom 24 partners, waaronder producenten van BIPV en kennisinstellingen, gezamenlijk aan de slag om BIPV als totaalpakket te laten slagen. We vertellen je hier meer over deze gebouw-geïntegreerde producten.
Decoratief en efficiënt
Zonnepanelen op het dak plaatsen ligt natuurlijk voor de hand, als je de baan van de zon bekijkt. Er zijn, naast de bekende zonnepanelen, ook gebouw-geïntegreerde producten zoals de zonnedakpan en indak-montagesystemen die een esthetische oplossing bieden. Ze integreren de opwekking van elektriciteit met de klassieke functies van het dak, zoals wind- en waterdichtheid, stevigheid en isolatie. Naast dakoppervlak heeft een gebouw ook veel geveloppervlak. Met zonnepanelen op de gevel bedek je een groot oppervlak, wat een andere positie heeft ten opzichte van de baan van de zon.
De energieopwekking vanuit de gevel heeft zijn hoogtepunt op een ander moment op de dag, als de zon lager staat. Dat is gunstig om de opwekking van elektriciteit te spreiden over de dag. Er zijn zelfs BIPV producten op de markt voor een balkon en als zonwering, om alle oppervlakken te benutten. Nu is het zaak de producten zo te ontwerpen dat ze niet alleen ingezet kunnen worden in nieuwbouw, maar ook bij renovatie, waar maatwerk en diversiteit belangrijk zijn.
Multidisciplinair project
De technologie is er, de losse producten zijn ontwikkeld, getest en commercieel verkrijgbaar en kunnen in de bouw geïntegreerd worden, maar dan begint het eigenlijk pas. De producten moeten uiteindelijk tot een integraal energiesysteem, toepasbaar in renovatie en nieuwbouw, worden gemaakt. Een uitdagend project waarbij over disciplines heen gekeken moet worden. Niet alleen techniek speelt een rol, maar ook de financieringsvorm en nieuwe samenwerkingsverbanden.
Toekomstige uitdagingen
Er wordt ook vooruit gedacht. Wat als er meer energieopwekking is dan je in het huis gebruikt? Terugleveren aan het elektriciteitsnet is in de toekomst wellicht lastig. Daarom wordt er onderzoek gedaan naar koppeling met (gebouw-geïntegreerde) energieopslagsystemen.
Het is daarom belangrijk dat dit project in de hele keten betrokken wordt; van de producenten van BIPV oplossingen tot installateurs, architecten, de bouwkolom en de gebruikers. Met als doel een ecosysteem voor BIPV te vormen en alles wat we leren in dit project te vertalen naar kennis ten behoeve van het onderwijs.
BIPV-systemen en Circulariteit
Of het nu gebouw-geïntegreerde producten zijn of de zonnepanelen zoals we die op daken kennen, eens raken deze producten aan het einde van hun levensduur. Wat gebeurt er dan mee? Het is natuurlijk niet de bedoeling dat er dan pas nagedacht wordt over het terugwinnen van de vaak schaarse edelmetalen die in de zonnecellen zitten. Het liefst houd je producten zo lang mogelijk en zo hoog mogelijk in de waardeketen. Circulariteit wordt in het BIPV project al vanaf de ontwerpfase meegenomen, om bijvoorbeeld door modulaire producten te ontwikkelen die gemakkelijk uit elkaar te halen zijn, door modules te standaardiseren zodat ze flexibel toepasbaar zijn en een grotere retourstroom en kansen voor reparatie en remanufacturing te bieden.
Nieuwe businessmodellen en netwerken
Op dit thema, een circulaire PV keten, schrijft ook het Fontys Expertisecentrum Circulaire Transitie een projectvoorstel. Hoofddoel is collaboratief innoveren van circulaire business modellen voor PV installaties. Een zeer uitdagende opgave. Het gaat hier namelijk niet alleen om wat technisch haalbaar is, het moet ook betaalbaar zijn. En er is veel samenwerking van verschillende partijen in en buiten de PV keten nodig. Het circulair maken van de PV keten vereist daarmee een echte multi-stakeholder aanpak.
Vond je dit een interessant artikel en wil je meer weten over het BIPV project en de rol die het Fontys Expertisecentrum Circulaire Transitie daarin speelt, neem dan contact op fect@fontys.nl
Voeg commentaar toe