Samen werken aan een duurzaam Fontys

Hoe leren over klassieke muziek en duurzaamheid hand in hand gaan

Klassieke muziek en duurzaamheid gecombineerd bij Sustainability Ensemble

Wat hebben Beethoven en afval met elkaar te maken? Nou, bij het project Sustainability Ensemble komen deze twee werelden samen. Conservatoriumstudenten van Fontys Academy of the Arts combineerden bij dit project klassieke muziek met educatie over duurzaamheid. Met als gevolg: vijftig basisschoolkinderen die voortaan bewust bezig zijn met een groene toekomst terwijl ze ondertussen luisterden naar klassieke muziekstukken.

‘Het doel van het Sustainability Ensemble was om een verbinding te maken tussen muziek en een van de zeventien Sustainable Development Goals (SDG’s). Onze studenten kozen voor SDG 4, kwaliteitsonderwijs. Ze vertaalden dat naar educatie over klimaat en hoe je duurzaam met afval om kunt gaan’, vertelt projectleider Martyn Smits. Met een club van vijf studenten kwamen ze uit bij de onderwerpen die ze wilden belichten voor de basisschoolkinderen. Én een klassiek stuk dat hier goed bij paste. ‘Ze kozen voor een muziekstuk voor piano en blazers van Beethoven, omdat dat goed in het gehoor lag en dus geschikt was voor kinderen.’ 

Wat de studenten wilden bereiken? ‘We wilden de kinderen meegeven hoe ze thuis, op een makkelijke manier, aan duurzaamheid kunnen bijdragen. Dus welke impact hebben hun dagelijkse acties op de wereld?’, legt projectlid Amber Mertens uit. Zij volgt de bachelor voor klassiek piano. ‘En het gaat dan niet alleen over wat zij kunnen doen, maar vooral dat ze bewust worden. Bijvoorbeeld wat er gebeurt wanneer hun ouders een trui kopen via een webshop. Met dit project wilden we kinderen spelenderwijs deze informatie over duurzaamheid meegeven.’

Spelletjes over duurzaamheid
Na maanden voorbereiding en repetities was het eind januari eindelijk zover. Amber: ‘De basisschoolleerlingen begonnen met een race om afval te sorteren. Wij hadden afval gedumpt en die moesten zij zo snel mogelijk in de goede emmer stoppen. Daar koppelden we tegelijkertijd muziek aan die steeds sneller ging. De druk werd daardoor hoger.’ 

Daarna was het tijd voor een interactieve quiz over watergebruik. Iedere klas had een vertegenwoordiger die het antwoord gaf en daarna gingen de leerlingen met elkaar in discussie. ‘Wij vroegen de kinderen bijvoorbeeld: je hebt nu geleerd hoeveel badkuipen er nodig zijn voor het maken van een spijkerbroek. Maar wat vinden jullie daarvan?’ Een ander spel was het aan- en uitdoen van lichtknopjes. Terwijl de muzikantengroep speelde, moesten de leerlingen de lampjes aandoen. Maar stopte de muziek? Dan moest het licht ook zo snel mogelijk uit. ‘In de tweede ronde deden ze hetzelfde, maar dan wanneer we hard of zacht speelden.’ De les werd afgesloten met een puzzel: de kinderen moesten een feitje op de ene helft van een kartonnen shirt verbinden aan het juiste getal of weetje.

Optreden met klassieke muziek
Als kers op de taart traden de muzikanten op. Welk muziek ze speelden? ‘Het klassieke stuk waarmee de kinderen eerder die dag spelenderwijs over duurzaamheid leerden!’, zegt Amber enthousiast. En niet alleen de kinderen waren bij de uitvoering aanwezig, ook hun ouders schoven aan. ‘Dat was een bewuste keuze, zodat zij ook klassieke muziek konden meekrijgen. ‘Mama, op dit stukje van de muziek moesten we de lichten uitdoen!’, hoorden we dan. Zo begint klassieke muziek bij deze doelgroep meer te leven.’ Het ensemble zag direct dat veel informatie over duurzaamheid bij de kinderen was blijven hangen. ‘Al is het natuurlijk de vraag hoeveel deze jonge kinderen daadwerkelijk meekrijgen. Ze zijn in ieder geval meer bewust geworden. Maar als ze straks allemaal netjes een emmer onder de douche zetten, dan is het helemaal geslaagd!’

Vervolg?
Of dít Sustainability Ensemble nog een vervolg krijgt, is de vraag. Als het aan meerdere projectleden ligt, wel. Maar dan willen ze het professioneler aanpakken. ‘Het zou fijn zijn als Music and Performing Arts ons zou kunnen helpen met design, zoals kartonnen shirtjes vervangen door iets dat minder tijdrovend is.’ Amber ziet het wel voor zich dat het ensemble bij meerdere basisscholen langsgaat. ‘Duurzaamheid wordt gewoon steeds actueler en belangrijker. Terwijl de interesse in klassieke muziek juist afneemt. Dat is zonde. Met deze spelvorm verbind je een actueel onderwerp aan muziek en breng je zowel een maatschappelijke als culturele boodschap over. Dat is enorm waardevol.’ Inmiddels is het duurzaamheidsensemble een vast onderdeel van het curriculum, dus volgend jaar start er sowieso weer een nieuwe groep studenten. Wie weet wat dat weer gaat brengen.

Voeg commentaar toe