Alle ketenpartners van Fontys worden betrokken bij het maken van duurzame afspraken voor nu, en voor de toekomst. Duurzaamheid is nog niet de norm, maar dat zou het wel moeten zijn. Stapje voor stapje komen we dichterbij het bereiken van onze duurzame doelen waarvan zero waste er een is.

Om H&F collega’s en andere leden van de Fontys Community te laten zien welke inspanningen er worden verricht en welke afspraken met ketenpartners zijn gemaakt werd op dinsdag 23 mei het ‘don’t waste your waste’ event georganiseerd tijdens de ‘week zonder afval’ (22 tot 28 mei).

Agnes: “We zoomen dieper in op het proces aan Fontyszijde. Hoe moeten wij het proces, samen met van Happen, inrichten om ervoor te zorgen dat onze community op de juiste manier reststoffen weggooit. We hebben namelijk een zero waste ambitie.” Corine vult aan: “Als je op de campus loopt krijg je niet mee wat er achter de schermen allemaal gebeurt om de campus netjes en schoon te houden. We vinden het daarom belangrijk om iedereen hiervan bewust te maken.”

Transformeren van afval naar grondstoffen

Norbert Lax is projectmanager bij van Happen en nam als eerste spreker deelnemers aan het event mee in de weg van het afval. Wat gebeurt er met het Fontys-afval nadat het ingezameld is?

“Monostromen zoals papier, plastic en GFT blijven apart en worden apart verwerkt. Gemengde stromen (restafval) worden verder uit elkaar gehaald op zoek naar grondstoffen. We geven deze grondstoffen als het ware een hogere bestemming, dat noemen we up-recyclen. In onze sorteerinstallaties trekken we het afval geautomatiseerd uit elkaar. Een infrarood lampje detecteert bruikbaar afval in het restafval, dat we er vervolgens uitfilteren.  

Restproducten als PMD en kunststof zijn makkelijk te recyclen. Van Swill (etensresten) wordt na vergisting gas gemaakt, of deze worden gebruikt voor compost. Ons doel is om zoveel mogelijk afval te redden van verbranding. Dat is nog niet rendabel, maar sluit wel aan bij onze visie en bij de toekomst van afvalverwerking. Na het stortingsverbod van jaren geleden ziet het ernaar uit dat de overheid met een verbrandingsverbod zal komen. Het volledig hergebruiken van afval is waar we naartoe willen. Dat sluit mooi aan bij de zero waste ambitie van Fontys.”

Cateraar Eurest maakt bewuste keuzes qua inkoop en verpakkingsmateriaal

Als account- en hospitality manager bij Eurest zet Marco Buffing, de tweede spreker tijdens het event, zich in voor nUla, de ambitie van Eurest om in 2030 0% uitstoot en verspilling te hebben. Een ambitieus doel waar hard aan gewerkt wordt, onder andere door te werken met ‘instock inkoop’, inkoop van producten met een deukje. Deze prima bruikbare producten worden verwerkt in het assortiment van Eurest.

“Ook werken we samen met Too Good To Go en stellen we verspillingsboxen samen die we te koop aanbieden. We werken volgens de 5 R’s:

• Refuse – we kopen in via korte ketens en maken veel producten, zoals belegde broodjes, ter plekke om overproductie te voorkomen.
• Reduce – overschotten worden verkocht via Too Good To Go
• Reuse – we werken met een no waste policy. Onze koks kijken naar de houdbaarheid van de ingrediënten die we hebben en maken op basis daarvan verse gerechten.  Ook werken onze verschillende locaties samen. Is het ergens rustig? Dan verplaatsen we producten naar een drukkere locatie.
• Recycle – In samenwerking met Statiegeld Nederland hebben we machines voor petflessen geplaatst.
• Rot – Restafval wordt gecomposteerd. We gooien niets weg!

Een andere pijler is verpakkingsmateriaal, zo kijken we naar de mogelijkheden voor het inzetten van Billy Cups en verpakken we de broodjes niet meer in plastic.”

Hoe kun je afvalscheiding makkelijker maken?

Op verzoek van Agnes en Corine bracht Anjo Travaille, gedragspsycholoog bij Bovenkamers, de huidige situatie omtrent afvalinzameling en –scheiding in gebouw P1 op campus Stappegoor in kaart. Op basis van zijn bevindingen formuleerde hij een advies dat hij tijdens het ‘don’t waste your waste’ event presenteerde.

Anjo: “De manier waarop je je afvalsysteem inricht bepaalt hoe schoon je afvalstromen zijn. Daarom moet je je afvragen ‘hoe kun je het makkelijker maken?’. Er zijn verschillende dingen die je kunt doen:

• Consistent dezelfde kleuren gebruiken op de bakken en in de communicatie over afvalscheiding.
• De vorm van de afvalopening aanpassen aan het soort afval dat in de bak thuishoort.
• Voorbeelden laten zien van het juiste afval bij de juiste bak.
• De volgorde van de bakken aanpassen.

Mijn advies is om er vooral pragmatisch naar te kijken, welke handeling wil je uitlokken en hoe richt je dat praktisch in? Zorg ervoor dat afvalscheiding makkelijk, sociaal acceptabel en nuttig voelt voor de gebruikers. Denk er bijvoorbeeld over na welke afvalbak waar moet komen te staan. Het is bijvoorbeeld logisch om een papierbak naast een printer te zetten, dat principe kun je nog verder doortrekken.

Het gaat niet zozeer om bewustwording, maar om onbewuste keuzes logisch maken. De meeste keuzes die we op een dag maken zijn onbewust, slechts een klein deel van onze keuzes is bewust.

Daarom is het zo moeilijk om duurzame keuzes ingesleten te krijgen. Het gaat vaak om complexe zaken en langzame ontwikkelingen. Het resultaat is te ver weg en te abstract om er de urgentie van in te zien. Eigenlijk zijn onze hersenen niet geschikt voor de problemen waar we in deze maatschappij mee te maken krijgen.”

Gelukkig kun je het gewenste gedrag wel stimuleren door gebruik te maken van verschillende beïnvloedingstechnieken, zo vertelt Travaille. “Denk aan het anders instellen van defaults (wil je iets anders hebben? Dan moet je het apparaat zelf anders instellen), laat mensen iets gratis proberen en beloon goed gedrag.”

Advies wat betreft afvalscheiding binnen Fontys

Binnen Fontys is er bewust aandacht voor afvalscheiding en er gaat er gelukkig ook veel goed.

Op basis van een analyse van gebouw P1 op campus Stappegoor zijn de conclusies dat:

• Afvalscheiding makkelijker/duidelijker kan.
• Er consequent dezelfde bakken met hetzelfde kleurgebruik/bestickering geplaatst moeten worden.
• Negatieve associaties voorkomen moeten worden, maak het gedrag dat je wil zien juist wel visueel.
• Verwarring moet voorkomen worden. Wees expliciet in wat wel of niet in een bepaalde bak mag.
• Zorg voor communicatie op maat, afgestemd op de locatie.

Dienst H&F gaat de adviezen van Anjo Travaille de komende maanden doorvoeren, te beginnen met een pilot gebouw P1. Heb je vragen over afvalinzameling of –verwerking binnen Fontys? Neem contact op met sustainability@fontys.nl