Vandaag is het de Dag van de Duurzaamheid in het onderwijs. Op deze landelijke dag wordt er extra aandacht gevraagd voor duurzaamheid in het onderwijs.
Duurzaamheid is een belangrijk onderdeel van veel aspecten waar we bij Fontys mee bezig zijn. Niet alle verduurzamingsmaatregelen zijn altijd even goed zichtbaar. Daarom delen we vandaag – op vrijdag 8 oktober – 8 weetjes over duurzame acties bij Fontys die je misschien nog niet wist:
1. Bzzz, bzzz. Zie jij ze vliegen?
Dat kan wel eens goed kloppen, want op het terrein van Fontys Stappegoor wonen al jaren zo’n half miljoen honingbijen. Aan de rand van de vijver staan zo’n 20 bijenkasten. Deze zijn daar geplaatst door Stadsimkerij Beezzzz. De bloesem van de wilgenbomen op Stappegoor zijn één van de eerste voorjaarsbloeiers. Bijen dragen bij aan de bestuiving van deze bloesem. En er gebeurt meer voor de biodiversiteit bij Stappegoor: zo wordt bij gebouw P7 een voedselbos aangelegd, worden eind deze maand door studenten Biologie 1.200 biologische bloembollen op de campus gepoot, en is bij de entrée en wadi voor gebouw P8 een bloemenmengsel gezaaid. Dit heeft als resultaat dat er minder gemaaid hoeft te worden, en dat draagt positief bij aan de biodiversiteit op de gehele campus.
2. Wist je dat we bij Fontys heel veel spullen hergebruiken?
Binnen Fontys hebben we een meubilairopslag waar we de meubels opslaan die overtollig zijn. Waar nodig worden ze opgeknapt, en we zorgen er vervolgens voor dat ze een tweede (of misschien wel derde, of vierde) leven krijgen op een andere Fontys locatie. Hiermee wordt ingezet op de herbruikbaarheid van ons meubilair: deze werkwijze verlengt de levensduur van het meubilair en verduurzaamt het materiaalgebruik.
Een ander voorbeeld is Campus Rachelsmolen in Eindhoven: deze wordt op dit moment getransformeerd naar een open en inspirerende onderwijs- en onderzoeksomgeving. De circulaire sloop van gebouw R1 is afgelopen zomer afgerond en daarmee plaats gemaakt voor toekomstbestendige en duurzame nieuwbouw. Circulair slopen betekent dat materialen zijn hergebruikt waar dat kon. Zo zijn de kozijnen en deuren hergebruikt in de nieuwe locatie van Studentenvoorzieningen (gebouw R5), is de 150m2 bestaande bank hergestoffeerd en toegepast in gebouw ER (Nexus), zijn 180 stuks led armaturen uit het gesloopte gebouw R1 gehaald en in gebouw P3 in Tilburg geplaatst en wordt het oude beton van gebouw R1 hergebruikt om nieuw beton me te maken. Een mooi voorbeeld van circulair hergebuik binnen Fontys!
3. Wist je dat studenten vanuit verschillende opleidingen bezig zijn met de energietransitie?
Zo onderzocht studente Sociale Studies Eline Kuijten tijdens haar afstudeeronderzoek de rol van de sociaal (wijk)werker in de energietransitie. “Vanuit het Fontys Expertisecentrum Circulaire Transitie kwam een vacature online voor een afstudeeronderzoek in de richting van energietransitie. Als student van Sociale Studies leek me dit erg interessant. Het mooie van sociaal werk vind ik namelijk dat het zo breed is en de aspecten die je niet direct verwacht bij sociaal werk, wekken mijn interesse. Tijdens mijn afstudeeropdracht onderzocht ik hoe de gemeente Nijmegen het draagvlak van inwoners kan versterken, zodat zij gemotiveerd raken om deel te nemen aan de energietransitie. Dit is onderzocht vanuit sociaal agogisch perspectief, dus daarbij lag de focus op wensen en behoeften van de inwoners en belemmerende en stimulerende factoren die daar invloed op hebben. Om dit in kaart te kunnen brengen, ging ik in gesprek met zowel inwoners als medewerkers van de gemeente. Deze belangen heb ik langs elkaar gelegd om uiteindelijk aanbevelingen te kunnen schrijven voor de gemeente. De gemeente reageerde positief op mijn onderzoek en gaat mogelijk in de toekomst aan de slag met de aanbevelingen.” Kom meer te weten over het Fontys Expertisecentrum Circulaire Transitie door een kijkje te nemen op www.fontys.nl/fect.
4. Wist je dat Fontys de Sustainable Development Goals in juni 2018 heeft onderschreven en daarmee aangeeft bij te willen dragen aan deze duurzame ontwikkelingsdoelen in 2030?
Dit betekent dat we ons als hogeschool hebben gecommitteerd aan het integreren van de SDGs in onze bedrijfsvoering, onderwijs en onderzoek. Steeds meer opleidingen gebruiken inmiddels de SDGs als raamwerk om duurzaamheid in de breedste zin in het onderwijs te integreren. De SDGs geven richting en helpen om een groot thema als duurzaamheid wat kleiner en tastbaarder te maken. Het gaat er namelijk niet om alles in één keer goed te doen, maar het goede te leren doen. We zijn dan ook altijd op zoek naar goede ideeën van studenten die ons helpen in dit proces!
5. Wist je dat onze nieuwbouw geen gasaansluiting meer heeft voor het verwarmen van deze gebouwen?
Dit is bijvoorbeeld al zo bij gebouw R10 in Eindhoven en Mindlabs in Tilburg. Ook liggen op diverse daken zonnepanelen. Eind 2023 moeten dit er 2.700 zijn, die voor 5% in onze energiebehoefte voorzien. En vanaf 1 januari 2022 is alle stroom die wij inkopen groen en afkomstig van Nederlandse zon- en windenergie. Daarmee dragen we bij aan de energietransitie in Nederland. Maar er liggen niet alleen zonnepanelen op onze daken: Zo ligt bijvoorbeeld op gebouw R10 van de Hogeschool ICT in Eindhoven een computergestuurd ‘waterdak’. Dit waterdak zorgt voor koeling van het gebouw. Het draagt daarnaast bij aan ontlasting van de totale wateropvang in Eindhoven, en voorziet de daken van sedem mos.
6. Wist je dat er regelmatig Fontys studenten meedoen aan studententeams van de TU/e met een duurzaam of circulair onderwerp?
Bijvoorbeeld Team CORE, met de ambitie om elektronische apparaten zoals telefoons en laptops 100% te recyclen. Zij hebben versterking gekregen van een student Applied Science als technisch manager. En Team SOLID, die een revolutionaire methode ontwikkelde op basis van ijzerpoeder om energie op te slaan, circulair en zonder CO2 emissie, kreeg hulp van een student Technische Natuurkunde. Ook namen drie studenten Automotive deel aan team IN MOTION, een team dat zich als doel stelt om het laden van een elektrische auto zo snel en makkelijk te maken als tanken. Als je een stage- of afstudeerplek zoekt, of als je je een studiejaar in wilt zetten voor zo’n super gave uitdaging, kijk dan eens welke studententeams er allemaal zijn of welke spin-offs ze voortbrengen. Er zijn ook teams die iets minder tijdsinvestering vergen, zoals Team ENERGY die kinderen inspireert om energie te besparen.
7. Een kantoorartikel, give-away of relatiegeschenk nodig?
Bestellers opgelet…eind 2021 wordt de webshop van Fontys vernieuwd. In de nieuwe webshop staat duurzaamheid van de producten voorop. Denk aan een hervulbare waterfles, balpennen van papier of papieren draagtas.
8. Wist je dat er bij Fontys onderzoek gedaan wordt naar het recyclen van bijvoorbeeld gordijnen met een kunststof coating of naar duurzame alternatieven voor schuimpolymeren als vulling in meubels?
Dat gebeurt bij Fontys Applied Science in het polymeren lab. Het recyclen van textiel brengt namelijk vele onderzoeksvragen met zich mee. Uit welk materiaal bestaat het textiel precies, is het bijvoorbeeld synthetisch zoals PET of een natuurlijk polymeer zoals katoen? Kan het textiel mechanisch of chemisch gerecycled worden? Kan textielafval herverwerkt worden en zoja, tot welk product dan? Welk productieproces is dan geschikt, 3D printen? Zijn er bio-based polymeren (gemaakt van gewassen of reststromen van deze gewassen), die een rol kunnen spelen in nieuwe soorten textiel of in de recycling en herverwerking van textiel? Vele vragen waar ze in het lab antwoord op proberen te vinden.
Fontys als duurzame hogeschool
Als vooraanstaande kennis- en onderwijsinstelling met een maatschappelijke verantwoordelijkheid wil Fontys actief inspelen op duurzaamheidsontwikkelingen. Fontys ziet het als haar taak om studenten en medewerkers duurzame kennis en vaardigheden mee te geven. Dit doen we onder andere door de Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties een centrale plek te geven in ons onderwijs en onderzoek. En ook in ons dagelijks handelen op het gebied van energie, klimaat, gezonde gebouwen en verantwoorde inkoop. Zo zetten we in op een CO2-neutrale bedrijfsvoering in 2030, moeten in 2023 al onze gebouwen tenminste energielabel A hebben en willen we voor 75% gasloos zijn in 2030. Maar we zetten ook stappen door de ontwikkeling van gezonde gebouwen en circulair inkopen. Lees meer over Fontys als duurzame hogeschool op de website van Fontys.